Chó Akita, hay còn được gọi là “akita inu” trong tiếng Nhật. Chúng có nguồn gốc từ tỉnh Akita nằm trên đảo Honsu của Nhật Bản. Chúng nổi tiếng toàn thế giới về lòng trung thành, can đảm nhưng cũng rất thân thiện với con người. Tổ tiên của chó Akita Inu ngày nay là giống chó Akita Matagi, một loại chó được sử dụng trong các cuộc săn gấu, hươu nai và lợn rừng… Những di chỉ khảo cổ cho thấy, giống chó này có lịch sử cách đây hàng vạn năm. Được biết đến với tính cách điềm tĩnh, chỉ sủa khi cảm thấy thực sự bị đe dọa. Qua bài viết này, Dogily xin giới thiệu về quê hương chó Akita, mối liên hệ hàng nghìn năm của giống chó này với vùng đất Akita (Nhật Bản).
Lịch sử trên quê hương chó akita:
Chó Akita Inu là giống chó cổ xưa nhất không chỉ tại Nhật Bản mà còn trên toàn thế giới. Đây cũng là giống chó lớn nhất trong nhóm chó kiểu Spitz Nhật Bản. Quê hương chó Akita này là tỉnh Akita. Có 3 biểu tượng văn hóa chính cho vùng đất này. Đó là: loài chó Akita, món kiritanpo (một dạng cơm với thịt xiên nướng) và các thợ săn gấu matagi.
Trong suốt hàng ngàn năm, những chú chó Akita đã gắn bó với đời sống nơi đây. Với nhiệm vụ chính là cùng với các Matagi săn bắt gấu và các loài thú tại vùng núi hẻo lánh của tỉnh Akita. Chúng sẽ thực hiện xua đuổi, dồn con mồi vào vị trí mà những người thợ săn Matagi đã phục sẵn để tiêu diệt. Ngoài ra chúng còn thực hiện nhiệm vụ canh gác, trông giữ nhà cửa, ruộng vườn. Có thể nói chó Akita là một “đặc sản” không thể không nhắc đến của vùng Akita.
Trong truyền thuyết
Theo những truyền thuyết kể lại, cách đây khoảng năm trăm năm. Một vị đại thần dưới triều đại của Nhật hoàng Taisho bị thất sủng và bị hoàng đế lưu đày cả gia đình ra một hòn đảo ngoài khơi phía Bắc tỉnh Akita ngày nay. Trên hoang đảo, chỉ có biển, những cánh rừng rậm và muôn vàn thú dữ. Đặc biệt trên hòn đảo này là lãnh địa của loài gấu Yezo to lớn (có con nặng đến trên nửa tấn).
Để đối phó với sự tấn công của những con gấu Yezo, vị quan nọ đã cho lai tạo giống chó nhà mastiff to lớn với chó sói bản địa và Akita Matagi. Kết quả là một giống chó hoàn hảo hơn ra đời. Đó là chó Akita Inu. Với giống chó này, gia đình vị quan nọ không những có thể chiến đấu được với sự tấn công của loài gấu. Mà còn có thể săn bắt chúng lấy thịt làm thực phầm và dùng bộ lông để sưởi ấm.
Phân biệt với chó Shiba:
Nhiều người thường nhầm lẫn chó Akita và shiba Inu. Tuy nhiên, trên thực tế chó Shiba Inu nhỏ hơn rất nhiều so với Akita Inu. Shiba Inu chỉ cao chừng 35-40 cm trong khi Akita cao từ 66-71 cm. Về trọng lượng chó Akita nặng từ 35-50 kg trong khi Shiba inu chỉ nặng chừng 11-12 kg. Điểm giống nhau nhất giữa hai giống chó cảnh này có chăng là tính cách giống như loài mèo. Đó là tư duy và hành động tương đối độc lập. Thích tự làm sạch và điềm tĩnh như loài mèo vậy. Akita có ba màu lông là vàng trắng (red Aktia Inu), vện (brindle Akita Inu) và trắng (white akita Inu). Trong khi Shiba inu có màu nâu đỏ (các sắc tố trải đều từ sẫm màu đến nhạt) và màu đen vàng.
Vai trò của chó Akita trong văn hóa Nhật Bản nói chung và vùng Akita nói riêng:
Bảo vệ hoàng gia và là biểu tượng của tinh thần võ sỹ đạo Samurai
Ngày nay, mọi người đều công nhận quê hương chó Akita là thành phố Odate, tỉnh Akita. Trong suốt thời kỳ Endo trong lịch sử phong kiến Nhật Bản. Chó Akita Inu được sử dụng để bảo vệ hoàng gia. Chỉ những gia đình quý tộc, giàu có mới có thể sở hữu chó Akita. Chúng cũng tham gia trong các cuộc săn bắn giải trí trong thời kỳ này.
Với tính cách của mình, chó Akita được ví như một võ sĩ đạo. Các samurai cũng rất ngưỡng mộ giống chó này và chúng trở thành vật nuôi bất ly thân giống như thanh kiếm của các võ sĩ. Họ thậm chí tin rằng. Nếu các samurai chết đi mà chưa hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ chủ nhân. Họ sẽ được đầu thai thành một chú chó Akita Inu để tục tục nhiệm vụ với chủ nhân của mình.
Trông nhà và coi giữ trẻ em
Quê hương chó akita nằm ở cực Bắc đảo Honsu (hòn đảo lớn nhất của Nhật Bản). Người dân ở đây sống chủ yếu bằng nghề săn bắt và đánh cá. Khi những ngư dân ra biển đánh cá. Chó Akita được giao nhiệm vụ trông coi trẻ em, người giá và canh giữ nhà. Chúng xuất sắc thực hiện nhiệm vụ cho bọn trẻ chỉ được chơi quanh nhà không đi quá xa để bị lạc.
Vì những đặc tính quý mang đậm tinh thần và văn hóa Nhật Bản. Nhật hoàng Taisho đã ra lệnh chỉ có người Nhật mới được sở hữu giống chó ngày. Tuyệt đối không được xuất khẩu chúng ra nước ngoài. Mãi đến đầu thế kỷ XX, giống chó này mới được biết đến rộng rãi bên ngoài nước Nhật. Và cho tới thập niên 1930s, lệnh cấm này mới được nới lỏng. Chú chó Akita đầu tiên mới được ra khỏi biên giới nước Nhật. Khi Hiệp hội bảo tồn chó Akita Nhật Bản (Hozonkai) tặng cho nữ văn sỹ Helen Keller
Nổi tiếng toàn thế giới qua chú chó Hachiko:
Lòng trung thành của chú chó Hachiko
Câu chuyện có thật về chú chó Hachiko là minh chứng rõ nhất về lòng trung thành vô hạn của giống chó Akita. Hachiko sinh ngày 10 tháng 11 năm 1923 tại đúng quê hương chó Akita – thành phố Odate. Chú được giáo sư Ueno, giảng viên khoa Nông nghiệp trường đại học hoàng gia Tokyo nhận nuôi. Giáo sư rất yêu quý Hachiko và coi chú như một người con của mình vậy. Hàng ngày chú chó này vẫn đi cùng giáo sư ra nhà ga Shibuya để tiến ông đi làm. Và cứ khoảng 4 h chiều, chú lại lững thững ra ga để đón giáo sư trở về. Không may vào một buổi chiều năm 1925, Giáo sư Ueno bị đột quy khi đang giảng bài trên giảng đường.
Hachiko không hề biết chủ nhân của mình đã vĩnh viễn ra đi. Hàng ngày chú vẫn ra sân ga đợi chủ nhân của mình. Suốt 9 năm, 9 tháng và 15 ngày sau đó, chú đã đợi giáo sư Ueno trở về cho đến khi trút hơi thở cuối cùng vào ngày 8 tháng 3 năm 1934.Câu chuyện sau đó được lan truyền trên toàn nước Nhật. Và cũng nhanh chóng nổi tiếng thế giới. Hachiko được người dân Nhật yêu mến gọi là “chú chó có nghĩa”.
Những người nổi tiếng ảnh hưởng đến danh tiếng giống chó akita
Một số nhân vật cũng góp phần tạo nên danh tiếng của giống chó này là Tổng thống Nga Putin. Khi ông được chính phủ Nhật Bản tặng một cô chó Akita vào năm 2011. Nhằm tri ân sự giúp đỡ của Liên bang Nga trong thảm họa kép sóng thần và nguyên tử vào năm đó. Người thứ 2 là văn sỹ người Mỹ Helen Keller, người đầu tiên sở hữu chó Akita bên ngoài Nhật Bản. Người đạt giải Nobel năm 1937. Bà đã đi khắp thế giới để giới thiệu về giống chó Akita Inu. Xin trích dẫn câu nói nổi tiếng của bà về chú chó Akita đầu tiên của bà:
“Kamikaze thực sự là một thiên thần. Tôi không thể nuôi bất cứ vật nuôi nào khác ngoài Akita Inu. Chúng sở hữu đầy đủ những phẩm chất mà tôi mong muốn – thân thiện, ngoan và tin cậy”
Mối liên hệ gắn bó trên quê hương chó akita
Những địa điểm du lịch liên quan đến chó Akita
Trên quê hương chó Akita, có rất nhiều điểm du lịch và các lễ hội liên quan đến giống chó Akita Inu tuyệt vời này. Có hẳn một bảo tàng chuyên biệt về giống chó Akita tại thành phố Odate. Bảo tàng này được xây dựng và quản lý bởi Hội bảo tồn giống chó Akita Inu (AKIHO – Akita Inu Hozonkai) nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày thành lập tổ chức này. Khi đến thăm bảo tàng này, bạn có thể có thêm những hiểu biết thú vị về lịch sử, nguồn gốc và các hiện vật liên quan đến giống chó này. Đặc biệt là câu chuyện và các kỷ vật về chú chó Hachiko. Ngay trước mặt tiền của bảo tàng là một pho tượng chú chó trung thành Hachiko đang trong tư thế ngóng chờ chủ nhân.
Bạn cũng có thể ghé thăm pho tượng chú chó Hachiko tại nhà ga Shibuya trên quê hương chó akita. Nơi ngày xưa chú chó trung thành này hàng ngày vẫn có mặt để ngóng chờ chủ nhân.
Tại thành phố Odate còn có một ngôi đền có tên Roken. Ngôi đền này được xây dựng để tưởng nhớ chú chó Aktia huyền thoại Shiro. Shiro đã hy sinh thân mình để cứu chủ nhân Sadaroku khỏi sự tấn công và giam giữ từ những kẻ láng giềng độc ác.
Các lễ hội chó Akita Inu
Lễ hội Inukko:
Một lễ hội lớn khác trên quê hương chó akita Odate cũng lên quan đến giống chó Akita Inu. Đó là lễ hội Inukko với những pho tượng chó Akita được tạc bằng băng tuyết. Lễ hội này diễn ra tại quận Yuzawa. Người ta đặt những lá bùa inukko bên trong pho tượng băng, Du khách có thể nhìn thấy những lá bùa từ phía bên ngoài qua lớp băng trong suốt những lá bùa này. Mỗi pho tượng đều được quấn xung quanh cổ một sợi dây thừng may măn và linh thiêng. Đa số khách hành hương tham dự lễ hội đều mang theo cún cưng của mình. Tất nhiên, có rất nhiều chó Akita được dẫn đến tham gia cùng chủ.
Lễ hội Amekko-ichi
Với hơn 4 thế kỷ tồn tại, đây chính là lễ hội lớn nhất không chỉ ở quê hương chó Akita mà còn cả miền Bắc của xứ sở Phù Tang. Trong lễ hội, người ta bày bán các món bánh, kẹo ngọt ngào. Người ta thường mua cho trẻ em ăn để hay ăn chóng lớn. Phần trung tâm của lễ hội được đặt tại con đường mang tên Hachiko. Tiết mục hot nhất của lễ hội chính là đoạn diễu hành của những chú chó Akita đẹp nhất của Hiệp hội bảo tồn giống chó Akita (AKIHO– Akita Inu Hozonkai). HIệp hội này đã đệ trình lên Nhật Hoàng phê chuẩn giống chó Akita Inu là bảo vật quốc gia và Quốc khuyển của Nhật Bản vào năm 1931.
Bạn có thể bắt gặp hình ảnh chó Akita Inu khắp mọi nơi tại quên hương của giống chó này. Nếu có điều kiện du lịch Nhật Bản. Bạn nhớ đừng quên ghé thăm thành phố Odate và tìm hiểu về giống chó Akita tuyệt vời này nhé.